İsot, Şanlıurfa‘ya özgü yetiştirilen bir biber türünün adıdır. Aynı zamanda Şanlıurfa ili ile özdeşleşmiş kurutulmuş bibere yörede verilen isimdir.
İsotun Faydaları
- Cilde iyi gelir.
- Romatizma ve üst solunum yolu enfeksiyonlarında etkilidir.
- Bulaşıcı hastalıklara karşı vücudun savunma sistemini güçlendirir.
- Antioksidan ve anti-aging özelliği vardır. Yaşlanmayı önleyici etkileri yapılan araştırmalarla tespit edilmiştir.
- Sindirimi kolaylaştırıcı özelliğiyle vücuttaki aşırı yağ ve kolesterolün düşmesine yardımcı olur.
- Gaz ve idrar söktürücü özelliğe sahiptir.
- Yapılan çalışmalarda kanser hücrelerine karşı olumlu etkileri gözlenmiştir.
İsot Nasıl Hazırlanır?
Yaz aylarında Urfa biberi güneş gören düz alanlarda içindeki tohumu çıkarılarak temiz bir zemin üstünde kurumaya bırakılır. En fazla üç gün bekletilebilir. Birinci gün toplanan kurutulmuş biber kırmızı, 2. gün toplanan biber mor, 3. gün ise siyah rengini alır. Daha sonra kurumuş biberler dövülerek, zeytin yağı ve bir miktar tuz ilave edilerek isot haline getirilir. Günümüz teknolojisi isot üretimini de bir nebze olsun kolaylaştırmıştır. Eski yöntemde isot tokmakla dövülerek öğütülürken; şu an isot çekme makineleri aracılığıyla daha kolay ve daha verimli bir isot elde edilmektedir. Şanlıurfa isotunun en büyük özelliği yakıcı acı olmamasıdır.
Doğal olduğu için önce ağza tatlı bir tat gelir, bir müddet sonra acı gelip geçicidir. Urfa’da en çok Sırrın mahallesinde hazırlanır.
İsot, Kırmızı Acı Pul Biber’in ısı altında tutularak karartılmasıdır. Fiyat olarak pul biberden ucuz olması ise yanmış ürünün bileşen kalitesinin önemsenmemesindendir. İsot’a, bir nevi fermente edilmiş pul biber de diyebiliriz. Şöyle yapılır: Kurutulmuş kırmızı acı biberin çekirdek ve kanat denilen bileşenleri nem ve ısı altında bir süre tutularak yakılır. Zaten üreticiler “isot yapmak” demez, “isot yakmak” şeklinde üretimi ifade ederler.
